Je hebt het vast weleens in je omgeving meegemaakt hebt: iemand met werkstress krijgt een burn-out, komt thuis te zitten en iedereen om hem/haar heen zegt “maar dat hebben we toch allang zien aankomen?” Inderdaad, de omgeving heeft het vaak veel eerder door dan de persoon zelf. Die zit nl. nog zwaar in de ontkenning: “Nee hoor, er is niks aan de hand, even een piekje en dan wordt het weer rustiger….” Yeah, right!
Werkstress is al jaren beroepsziekte nr. 1
Elke werkgever zal willen voorkomen dat een medewerker uitvalt. Het is een echte lose-lose situatie; zo’n ervaring wens je niemand toe en als bedrijf ben je natuurlijk ook niet blij met langdurig verzuim. Dus hoe kun je dit voorkomen? Door de signalen tijdig te herkennen!
Goed, je hebt dus de beste intenties als lijn/HR manager of collega, maar hoe pik je nu signalen op als het toch mis dreigt te gaan? Hieronder een paar zaken die je alert zouden moeten maken.
Eén van de belangrijkste indicaties voor stress is slecht slapen. Als een werknemer zich moe voelt, mat overkomt of minder productief is kun je hier als manager naar vragen. Ook een belangrijke graadmeter: informeer eens naar de hersteltijd na het werk. Als iemand thuis op de bank neerploft en nog een uur moet bijkomen van het werk dan is dat ook een indicatie voor stress. In de praktijk kom ik dit vaak tegen en is er veel herkenning bij werknemers die “in het rood” gaan.
Een derde belangrijke aanwijzing zit in gedragsverandering. Een werknemer die gevoelens van stress ervaart is vaak snel geïrriteerd, straalt ontevredenheid of ongeïnteresseerdheid uit of maakt cynische opmerkingen. Ook kan er weerstand optreden bij veranderingen. Natuurlijk verschillen de signalen per persoon maar in zijn algemeenheid kun je stellen dat er een verandering in het gedrag optreedt die een sensitieve manager of collega zou kunnen opmerken.
Veel managers zien de signalen echter pas als de werknemer zich (vaker) ziek meldt of veel overuren maakt, maar dan is het proces allang ingezet. Juist die eerste, minder zichtbare signalen oppikken getuigt van een manager die in contact blijft met zijn medewerkers en weet wat er speelt.
Hieronder staan een paar concrete tips die kunnen helpen bij het herkennen van werkstress.
Concrete tips:
1. Houd de overuren bij
Tot zo’n 10% extra uren per week draaien is voor de meeste werknemers geen enkel probleem, maar als het er structureel meer worden dan is het een duidelijk signaal. Zaak om hier eens in te duiken; wat is de achterliggende reden van het overwerk en hoe kan er mee omgegaan worden?
2. Blijf contact houden!
Bespreek tijdens functioneringsgesprekken van welke aspecten in het werk de werknemer energie krijgt en hoe het met het energieniveau zit, in vergelijking met de afgelopen jaren. Bekijk samen de planning en/of het takenpakket of deze bijgestuurd kan worden. Maar wacht niet persé tot dat (vaak) ene moment per jaar als je iets opvalt. Een manager die in contact blijft met zijn medewerkers zal ook tussentijds een gesprek aangaan als hij signalen bemerkt!
3. Laat Progressa een Quickscan uitvoeren naar de werkdruk in uw organisatie.
In twee uur wordt duidelijk of en in welke mate er sprake is van een ongezonde situatie. En dan kunt u passende maatregelen nemen voordat het te laat is!
Reageren op dit artikel? Leuk, graag op het formulier hieronder.
Kan er ook sprake zijn van stress als je geen overuren maakt? Of zou je deze kunnen verminderen door overuren te maken?
Beste Paula,
Dank voor je reactie! Natuurlijk kun je ook last van stress hebben als je niet overwerkt. Bijv. als het tempo heel erg hoog ligt, of het verwachtingspatroon. Maar als er gewoon erg veel werk te doen is dan kom ik in de praktijk eigenlijk altijd tegen dat medewerkers zich zo verantwoordelijk voelen dat ze wêl extra uren werken. Het werk toch afkrijgen, ook al is het in meer en evt. eigen tijd, geeft ze een goed gevoel en dus minder stress.
Als je stress signalen bij jezelf bemerkt dan is het aan te raden om je takenpakket eens kritisch te bekijken. Ga om te beginnen eens enkele dagen tijdschrijven, dus al je activiteiten bijhouden (ik zal je een Excel sheet sturen!). Waar loopt je tijd nou eigenlijk mee weg? En waar zou jij je tijd wel aan willen besteden, wat zijn de doelen van jouw functie? Zo ga je je beschikbare tijd effectiever gebruiken.
Mocht het echt teveel werk zijn voor te weinig tijd dan is er maar één toverwoord: keuzes maken!
Succes, Astrid